Pytania o defibrylatory AED - co, jak i kiedy?

Co to jest defibrylator AED?

Jest to urządzenie medyczne stosowane w przypadku wystąpienia zaburzenia rytmu serca zagrażającego życiu poszkodowanego. AED oddziałuje na mięsień sercowy prądem stałym w celu umożliwienia powrotu serca do normalnej pracy. Wbudowany w urządzenie komputer sam analizuje rytm pracy serca i określa, czy konieczne jest zastosowanie defibrylacji. Urządzenie, poprzez komendy głosowe informuje ratownika, czy konieczne jest zastosowanie impulsu elektrycznego oraz kiedy należy rozpocząć masaż serca i sztuczne oddychanie. W przypadku, gdy defibrylator wyposażony jest w wyświetlacz, informacje o zalecanym postępowaniu można również odczytać na monitorze. Defibrylator AED przeprowadza osobę udzielającą pierwszej pomocy przez całą reanimację, aż do momentu przekazania poszkodowanego w ręce profesjonalnych ratowników medycznych.

Czy występują różnice w skuteczności ratowania życia pomiędzy różnymi markami AED?

Wszystkie obecnie dostępne na  polskim rynku defibrylatory AED odpowiadają wytycznym Europejskiej Rady Resuscytacji i umożliwiają ratowanie życia. Żaden producent nie ma podstaw do stwierdzenia, że urządzenie przez niego produkowane skuteczniej ratuje życie niż modele innych marek. Nie występuje również korelacja pomiędzy ceną i zdolnością ratowania życia.

Dlaczego przy zakupie defibrylatora AED w Defibrylatorshop.pl klienci otrzymują apteczkę pierwszej pomocy w zestawie?

Apteczka pierwszej pomocy zawiera następujące elementy: nożyczki do rozcięcia ubrania, jednorazowe maszynki do golenia, gaziki do dezynfekcji, lateksowe rękawiczki i maskę do resuscytacji. Nożyczki służą do rozcięcia odzieży poszkodowanego. Jest to niezbędne do poprawnego umieszczenia elektrod defibrylatora na ciele ofiary. Lateksowe rękawiczki umożliwiają zachowanie higieny. Jednorazowe maszynki do golenia służą do usunięcia owłosienia z klatki piersiowej poszkodowanego. Maska do resuscytacji jest przeznaczona do użycia podczas wykonywania sztucznego oddychania metodą usta-usta. Obecnie podczas większości szkoleń z zakresu pierwszej pomocy trener demonstruje poprawne użycie masek do resuscytacji.

Czy muszę kupić AED tej samej marki, co moja lokalna stacja pogotowia ratunkowego?

Sprzęt, w który wyposażone są karetki pogotowia, jest często dużo droższy i bardziej skomplikowany niż ogólnodostępne defibrylatory AED. Marka defibrylatora AED nie ma znaczenia. Ważne jest aby defibrylację przeprowadzić jak najszybciej. Z każdą minutą zmniejsza się szansa na przeżycie poszkodowanego. Polecamy, aby przy wyborze defibrylatora kierować się własnymi subiektywnymi odczuciami. Wybierzcie Państwo ten defibrylator, który wydaje się Wam prosty w użyciu, czytelny i mieści się w zaplanowanym budżecie. Najlepiej nie zawężać pola wyboru tylko do jednej marki.

Dlaczego konieczne jest szkolenie z zakresu pierwszej pomocy z użyciem defibrylatora AED?

Ważne jest, aby potencjalni użytkownicy defibrylatora AED potrafili rozpoznać oznaki nagłego zatrzymania krążenia oraz znali podstawy wiedzy teoretycznej z tego zakresu. Ratownik musi wiedzieć kiedy i jak udzielić pierwszej pomocy oraz jak profesjonalnie wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową. Istotna dla przebiegu akcji ratowniczej jest również znajomość działania, ogólnej budowy i zasad bezpieczeństwa stosowania AED. 

Czy podczas użycia defibrylatora AED ofiara może być mokra?

W przypadku, gdy poszkodowany znajduje się w mokrym środowisku (np. na basenie, w przypadku utonięcia, itp.) konieczne jest osuszenie klatki piersiowej ofiary przed przyklejeniem elektrod. Ponadto bardzo ważne jest, żeby nikt (również osoba udzielająca pierwszej pomocy) nie dotykał poszkodowanego podczas defibrylacji.

Czy defibrylator AED może być również zastosowany u dzieci?

Ogólnie rzecz biorąc, przypadki nagłego zatrzymania krążenia u dzieci są rzadkie. Ponadto w takich przypadkach nieczęsto obserwuje się u dzieci rytm serca poddający się defibrylacji. Jednakże kilku producentów oferuje urządzenia AED, które mogą zostać użyte w przypadku gdy ofiarą jest dziecko w wieku 1-8 lat. Wówczas do defibrylatora dodawane są specjalne elektrody pediatryczne. Takie elektrody są mniejsze, a wyładowania elektryczne przez nie podawane mają mniejszą moc.  Ponadto kilka typów defibrylatorów AED posiada funkcję automatycznego rozpoznawania, czy ofiara mieści się w przedziale wiekowym 1-8 lat.

Czy każdy może użyć AED?

Do niedawna tylko wykwalifikowany personel medyczny mógł użyć defibrylatora. Defibrylator AED jest automatycznym defibrylatorem zewnętrznym zaprojektowanym tak, aby w sytuacjach zagrożenia życia mógł go użyć (prawie) każdy. Kilka międzynarodowych badań wykazało, że wczesne zastosowanie defibrylacji w przypadku nagłego zatrzymania krążenia ma rzeczywiście ogromny wpływ na wzrost wskaźnika przeżywalności. Doprowadziło to do tego, że w coraz większej liczbie firm i w wielu miejscach publicznych pojawiają się ogólnodostępne defibrylatory AED. Nie ma znaczenia kto użyje defibrylatora. W przypadkach zagrożenia życia ważne jest, żeby stało się to możliwie jak najszybciej.  Już po krótkim przeszkoleniu można zastosować defibrylator AED we właściwy sposób i uratować komuś życie.

Dlaczego pomiędzy kolejnymi defibrylacjami należy prowadzić masaż klatki piersiowej i sztuczne oddychanie?

Defibrylator AED analizuje rytm serca poszkodowanego i w razie potrzeby zleca defibrylację. Po defibrylacji AED poinstruuje ratownika, aby ponownie rozpoczął uciskanie klatki piersiowej i wentylację metodą usta-usta. Jest to konieczne do dostarczenia odpowiedniej dawki tlenu do mózgu i serca oraz powoduje, że mięsień sercowy staje się bardziej podatny na defibrylację.

Jak bezpieczne jest użycie AED?

Podczas szkolenia potencjalny użytkownik AED zapoznaje się z działaniem defibrylatora i zasadami zachowania bezpieczeństwa. Jeśli takie wskazówki zostaną przekazane podczas treningu, wystarczy to do bezpiecznego użycia AED. Defibrylatory AED są zaprojektowane tak, aby działać bezpiecznie w różnych sytuacjach. Defibrylator AED zleca wykonanie defibrylacji tylko w niezbędnych przypadkach, po uprzedniej analizie rytmu serca ofiary. AED nie może być więc omyłkowo użyte w przypadku poszkodowanego, który nie kwalifikuje się do defibrylacji. Za pomocą instrukcji głosowych urządzenie poinformuje ratownika, aby nie dotykał ofiary w momencie defibrylacji. Jeśli mimo wszystko ofiara zostanie dotknięta, urządzenie wykryje to dzięki detektorom ruchu i nie uruchomi impulsu elektrycznego.

Przeciętnie szkolenie z zakresu pierwszej pomocy z użyciem AED trwa około 4 godz.

Czy użycie defibrylatora AED kończy się zawsze sukcesem w przypadkach nagłego zatrzymania krążenia?

Nie. AED zleca defibrylację tylko w przypadku migotania komór lub innych zaburzeń rytmu serca poddających się defibrylacji. Ponadto ratownik musi przeprowadzić masaż serca i sztuczne oddychanie, aby zapewnić dopływ tlenu do mózgu i mięśnia sercowego ofiary. Jest również bardzo ważne, aby użyć defibrylatora w możliwie krótkim czasie. Im dłużej zwlekamy, tym mniej podatny na defibrylację staje się mięsień sercowy. Z każdą minutą zmniejsza się szansa na uratowanie poszkodowanego.

Jakie jest znaczenie użycia AED w przypadku nagłego zatrzymania krążenia?

W sytuacji nagłego zatrzymania krążenia lub ataku serca, który w 70-80% przypadków może prowadzić do zatrzymana krążenia, w układzie krwionośnym panuje kompletny chaos. W rzeczywistości nie dochodzi do prawdziwego zatrzymania akcji serca. Serce nie przestaje pracować, ale wibruje, a komórki mięśnia sercowego pracują niesynchronicznie. Taki rytm serca nazywamy migotaniem komór. W tej sytuacji stosując masaż serca i sztuczne oddychanie zapewniamy dopływ tlenu do mózgu, ale nie jesteśmy w stanie przywrócić normalnego rytmu serca. Jedynym skutecznym sposobem na wyeliminowanie migotania komór i przywrócenie normalnej pracy mięśnia sercowego jest wczesna defibrylacja. Im wcześniej zostanie ona przeprowadzona, tym większe szanse na przywrócenie normalnego rytmu serca i uratowanie poszkodowanego.

Umiem przeprowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową, czy to nie wystarczy?

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa pozwala na dotlenianie mózgu i mięśnia sercowego ofiary, natomiast nie jest w stanie przywrócić  normalnego rytmu serca. Resuscytacja jest bardzo ważna już w pierwszych sekundach akcji ratowniczej, ale tak szybko, jak to możliwe należy również przeprowadzić defibrylację. Dlatego też obecnie szkolenia z zakresu pierwszej pomocy uwzględniają trening obsługi defibrylatora AED.

Jakie postępowanie zalecane jest w przypadku zawału serca?

Defibrylacja jest jedynym sprawdzonym i zalecanym działaniem, które umożliwia sercu powrót do jego normalnego rytmu. Jednak użycie defibrylatora musi zawsze iść w parze z masażem serca i sztucznym oddychaniem.

Kto może paść ofiarą nagłego zatrzymania krążenia?

W każdej chwili każdy z nas może paść ofiarą nagłego zatrzymania krążenia. Dotyczy to tak samo dzieci, młodzieży, osób w wieku średnim, osób starszych, jak i sportowców. Choć prawdą jest, że ryzyko nagłego zatrzymania krążenia zwiększa się z wiekiem i u osób z chorobami serca, to jednak odsetek ofiar NZK nie obciążonych czynnikami ryzyka jest znaczny.

Czy nagłe zatrzymanie krążenia to to samo co atak serca?

Nie. Mimo że zawał serca i nagłe zatrzymanie krążenia dotyczą tego samego organu, to jednak mechanizm obu jednostek jest inny.  W przypadku NZK dochodzi do zatrzymania mechanicznej akcji serca związanej z zaburzeniami czynności elektrycznej mięśnia sercowego. Przy ataku serca dochodzi natomiast do martwicy mięśnia sercowego spowodowanej niedokrwieniem. Czasami atak serca, który sam w sobie nie musi być śmiertelny może spowodować nagłe zatrzymanie krążenia.

Co to jest nagłe zatrzymanie krążenia?

Do nagłego zatrzymania krążenia dochodzi  gdy normalny rytm serca staje się nagle chaotyczny. Serce nie może skutecznie pompować krwi i dochodzi do zapaści, zatrzymania oddechu, a puls staje się niewykrywalny. Jeśli w takim przypadku zostanie zastosowana defibrylacja, urządzenie AED może przywrócić normalną akcję serca.

Dlaczego w niektórych przypadkach defibrylację należy przeprowadzić wielokrotne?

Serce nie zawsze reaguje powrotem do normalnego rytmu po pierwszej defibrylacji. Dlatego też w wielu przypadkach konieczne są kolejne. W czasie oczekiwania na kolejną defibrylację należy wykonywać masaż klatki piersiowej i sztuczne oddychanie.